Στις 18 Σεπτεμβρίου 2020, η εφημερίδα «Δημοκρατία» κυκλοφόρησε έχοντας στην πρώτη σελίδα της κεντρικό τίτλο «Siktir git Μr Erdogan» («Άντε γ…υ, κύριε Ερντογάν»).
Το πρωτοσέλιδο δημοσίευμα είχε προκαλέσει τότε την έντονη αντίδραση της τουρκικής πλευράς και η τελικά η εφημερίδα έλαβε στα χέρια της μήνυση από τον ίδιο τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν -υπογράφεται από τον πληρεξούσιο Τούρκο δικηγόρο του- μεταφρασμένη στα ελληνικά από Τούρκο ορκωτό μεταφραστή, ενώ ζητείται η δικαστική συνδρομή της Ελλάδας για την εκδίκαση της υπόθεσης.
Σύμφωνα με σημερινό (10/11) δημοσίευμα της εφημερίδας «Δημοκρατία» όπου δημοσιοποιείται η μήνυση του Τούρκου Προέδρου, ο τίτλος τον Σεπτέμβριο του 2020 «εξέφραζε την αγανάκτηση των συντακτών της εφημερίδας, αλλά και της πλειονότητας των Ελλήνων, για μια σειρά υβριστικών αναφορών (“θα γίνετε τροφή για τα ψάρια” κ.λπ.) τόσο από τον ίδιο τον Ερντογάν όσο και από υπουργούς ή συμβούλους του».
Η μήνυση στρέφεται κατά του αρθρογράφου της «Δημοκρατίας» και διευθυντή της εφημερίδας «Εστία» Μανώλη Κοττάκη, του διευθυντή της «Δημοκρατίας» Δημήτρη Ριζούλη και των δημοσιογράφων Γιώργου Πατρουδάκη και Ανδρέα Καψαμπέλη.
«Όταν ο νομπελίστας Ορχάν Παμούκ διώκεται, τι καλύτερο να περιμένουμε εμείς;»
«Ένα άρθρο μου τον Σεπτέμβριο του 2020 στο οποίο διατύπωνα συγκεκριμένες σκέψεις για το πώς πρέπει να διαπραγματευθεί η Ελλάς στον ελληνοτουρκικό διάλογο και για το τι θα έπρεπε να πουν οι Έλληνες διπλωμάτες στους Τούρκους ομολόγους τους αν οι γείτονες συνέχιζαν τις προκλήσεις και τις ύβρεις προκάλεσε την αντίδραση του Προέδρου Ερντογάν ο οποίος υπέβαλε μήνυση εναντίον μου και άλλων τριών συναδέλφων στην εφημερίδα “Δημοκρατία” με την κατηγορία της προσβολής του προσώπου του Προέδρου της Δημοκρατίας. Δεν παραπονούμεθα. Όταν ο νομπελίστας συγγραφέας Ορχάν Παμούκ διώκεται από την ίδια του τη χώρα, τι καλύτερο θα μπορούσαμε να περιμένουμε εμείς; Το γεγονός ότι προσφάτως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων απέρριψε το συγκεκριμένο άρθρο του τουρκικού ποινικού κώδικα με το οποίο ζητείται η δίωξή μας ως αντίθετο με τη διεθνή νομιμότητα, θεωρείται λεπτομέρεια στη γείτονα. Στην Άγκυρα επικαλούνται τις αποφάσεις του συγκεκριμένου Δικαστηρίου μόνον όταν τους συμφέρει» δήλωσε στο Sputnik ο Μανώλης Κοττάκης.
Επισημαίνει δε, ότι «όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της μηνύσεως», τελικά «αυτό που ενοχλεί τον Τούρκο Πρόεδρο πριν και πάνω από όλα είναι ότι η εφημερίδα μας θεωρείται εμπόδιο για τα σχέδιά του στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Το οποίο Αιγαίο ονομάζει -παραβιάζοντας βαναύσως τις Συνθήκες- “Θάλασσα των Νησιών”».
Ο κ. Κοττάκης προσθέτει ότι «στο μέτρο των δυνατοτήτων μας θα στεκόμαστε εμπόδιο σε όποιον διεκδικεί θάλασσες και εδάφη που δεν του ανήκαν ποτέ».
Τι είναι η «δικαστική συνδρομή» και ποια μπορεί να είναι η συνέχεια της μήνυσης
«Σύμφωνα με το άρθρο 3 της Σύμβασης περί Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής Ποινικών Υποθέσεων και συγκεκριμένα σύμφωνα με την παράγραφο 2, το μέρος προς το οποίο έγινε η αίτηση για δικαστική συνδρομή οφείλει να ικανοποιήσει το αίτημα αυτό εφόσον ο νόμος της χώρας το επιτρέπει. Άρα, θα πρέπει η Ελλάδα να ικανοποιήσει το αίτημα να ληφθούν καταθέσεις και να ελεγχθούν τα στοιχεία των μηνυθέντων. Η Τουρκία ζητά να υπάρξει εξακρίβωση και επαλήθευση των στοιχείων ταυτότητας και κατοικίας κ.λπ. των τεσσάρων μηνυθέντων σύμφωνα με τη μήνυση, οπότε στέλνεται μια τέτοια επιβεβαίωση και επίσης να ληφθεί κατάθεση των συγκεκριμένων ανθρώπων» εξηγεί στο Sputnik ο δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω, μέλος του ΔΣΑ και της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων, Γιώργος Γκούσκος.
Όπως αναφέρεται στη Σύμβαση, προσθέτει ο ποινικολόγος, το αίτημα της Τουρκίας -αν ικανοποιηθεί- θα πρέπει να γίνει σύμφωνα με τους ελληνικούς νόμους.
Στη δικαστική συνδρομή, η τουρκική πλευρά ζητάει «να επικυρωθούν τα στοιχεία των μηνυθέντων και να ληφθούν καταθέσεις πριν ακόμα ασκηθεί ποινική δίωξη».
«Σύμφωνα με τον ελληνικό νόμο, αυτές οι καταθέσεις γίνονται ως κατάθεση προκαταρτικής εξέτασης όπου κάποιος εξετάζεται ως ύποπτος άρα θα πρέπει να εξεταστούν σε Πταισματοδίκη ο οποίος θα πάρει την εντολή να υλοποιήσει αυτή την κατάθεση διότι εκτελείται σύμφωνα με τους νόμους του μέρους που έλαβε την αίτηση. Από εκεί και πέρα, όπως λέει η Σύμβαση στο άρθρο 5, η αιτιολογία της δικαστικής παραγγελίας θα πρέπει να αποτελεί και ποινικό αδίκημα και στην Ελλάδα, το οποίο υπάρχει γιατί η εξύβριση είναι αδίκημα στην Ελλάδα. Εδώ είναι εριζόμενο ζήτημα εάν είναι αδίκημα η εξύβριση του Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά υπάρχει τέτοια πρόβλεψη στην Ελλάδα. Επίσης η Σύμβαση λέει να είναι από τα αδικήματα που δικαιολογούν την έκδοση ενός ανθρώπου. Η εξύβριση στην Ελλάδα είναι ένα μικρό αδίκημα, δεν είναι σοβαρό αδίκημα και δεν δικαιολογεί την έκδοση ατόμου, είναι πλημμέλημα. Αλλά αυτό είναι ένα θέμα το οποίο θα πρέπει να το λύσει η ελληνική Πολιτεία» ανέφερε ο ειδικός.
Αξιοσημείωτο είναι όπως αναφέρει ο κ. Γκούσκος ότι «η Σύμβαση προβλέπει ότι δεν μπορεί να χρησιμοποιείται για πολιτικούς λόγους και για πολιτικά αδικήματα ή αδικήματα τα οποία μπορούν να χαρακτηριστούν ως πολιτικά».
«Σύμφωνα με το άρθρο 2 στις γενικές διατάξεις, η δικαστική συνδρομή μπορεί να μη χορηγηθεί εάν η αίτηση αυτή αφορά παραβάσεις που η Ελλάδα θα θεωρήσει ότι είναι πολιτικά αδικήματα είτε αδικήματα συναφή προς πολιτικά αδικήματα. Κι εδώ υπάρχει ένα ενδιαφέρον εάν κρίνει το ελληνικό κράτος ότι πρόκειται για πολιτικό σχολιασμό ταυτόχρονα με την εξύβριση και θεωρηθεί ότι είναι δίωξη συναφή με πολιτικό αδίκημα ή που έχει πολιτικό χαρακτήρα η εξύβριση, μπορεί να πει ότι δεν παρέχει δικαστική συνδρομή».
Τέλος, όπως παρατηρεί ο ποινικολόγος, η Ελλάδα μπορεί επίσης να μην εκτελέσει τη δικαστική συνδρομή εάν θεωρήσει ότι θίγεται η κυριαρχία, η ασφάλεια, η δημόσια τάξη ή άλλα ουσιώδη συμφέροντα της χώρας.
«Το οποίο είναι λίγο τραβηγμένο, αλλά επειδή αφορά πολιτικά αδικήματα, επειδή γίνεται από πολιτικό πρόσωπο και επειδή το αδίκημα είναι πολιτικό, η Ελλάδα μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτή τη διάταξη για να μην παράσχει συνδρομή» καταλήγει ο κ. Γκούσκος.
Πηγή: sputniknews.gr