Police-Voice blog ➤
Την τελευταία του πνοή άφησε μία ώρα μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακής σε ηλικία 99 ετών, πλήρης ημερών και σε βαθιά γεράματα, «χορτασμένος» από ζωή και τιμές, ο πρώην πρωθυπουργός και επίτιμος πρόεδρος της ΝΔ, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
«Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έφυγε από τη ζωή στη μία μετά τα μεσάνυχτα, περιστοιχισμένος από τους ανθρώπους που αγαπούσε και τον αγαπούσαν», αναφέρει η λιτή ανακοίνωση της οικογένειάς του.
Καταγόμενος από οικογένεια με πολιτική παράδοση ασχολήθηκε από νωρίς με την πολιτική εκλεγόμενος βουλευτής Χανίων ήδη από τις βουλευτικές εκλογές του 1946. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ενώσεως Κέντρου λαμβάνοντας μέρος στον επονομαζόμενο Ανένδοτο Αγώνα των ετών 1961–1963, κατά της Κυβέρνησης του 1961 του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που οδήγησε την κεντρώα παράταξη στην εξουσία έπειτα από μακρά περίοδο παραμονής της στην αντιπολίτευση, καθώς και στην κρίση που ακολούθησε του Ιουλίου του 1965, οπότε ερχόμενος σε αντίθεση με τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου αποχώρησε από την κυβέρνηση μαζί με άλλα στελέχη, Με το ξέσπασμα του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου συνελήφθη και εν συνεχεία μετέβη στο εξωτερικό, όπου και ανέπτυξε αντιδικτατορική δράση.
Μεταπολιτευτικά δημιούργησε το Κόμμα Νεοφιλελευθέρων που εξέλεξε στις εκλογές του 1977 δυο βουλευτές, τον ίδιο και τον Παύλο Βαρδινογιάννη. Στη συνέχεια το 1978 εντάχθηκε στη Νέα Δημοκρατία και την 1η Σεπτεμβρίου 1984 εξελέγη αρχηγός της. Ηγήθηκε του κόμματος στις εκλογές του 1985, στις οποίες και ηττήθηκε. Μετά την ήττα παραιτήθηκε και έθεσε εκ νέου θέμα ηγεσίας. Στις εσωκομματικές εκλογές που ακολούθησαν επανεξελέγη πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας. Στις δύο βουλευτικές εκλογές του 1989 (Ιουνίου και Νοεμβρίου) δεν κατάφερε να κερδίσει την αυτοδυναμία, το πέτυχε όμως σε αυτές της 9ης Απριλίου του 1990, οπότε και σχημάτισε κυβέρνηση υπό την προεδρία του. Στις εκλογές του Οκτωβρίου του 1993 ηττήθηκε και παραιτήθηκε από την ηγεσία της ΝΔ, του απονεμήθηκε δε ο τίτλος του Επιτίμου Προέδρου του κόμματος.
Από τότε εκλεγόταν βουλευτής μέχρι το 2004. Παρά την παύση της κοινοβουλευτικής του δράσης εξακολουθούσε να προβαίνει σε πολιτικές παρεμβάσεις διαμέσου των μέσων ενημέρωσης ή της επαφής του με πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες. Παιδιά του είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Ντόρα Μπακογιάννη.
Ηθελε να πει στον λαό την αλήθεια, πίστευε πως ο πολιτικός είναι υποχρεωμένος να λέει την αλήθεια στον λαό, πρόσθεσε και τόνισε πως «ο Κυριάκος είναι ο άνθρωπος που θα συνεχίσει την πορεία του Κωνσταντίνου προς τα πάνω. Έχει αποδείξει πως μπορεί να είναι ωφέλιμος και χρήσιμος για την χώρα».
Ο
«Δικαιώθηκε εν ζωή» είπε για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη ο επί 40 χρόνια στενότερός του συνεργάτης Γιάννης Πευκιανάκης.
«Είχε την ευτυχία να δει τους Έλληνες να λένε ότι δεν θα φτάναμε σε αυτή την κατάσταση αν είχαμε ακούσει τον Μητσοτάκη και τον αφήναμε να κυβερνήσει ακόμα τέσσερα χρόνια», είπε και μιλώντας για τις πιο καθοριστικές στιγμές στην ζωή και την πορεία του επίτιμου προέδρου της Νέας Δημοκρατίας όσο τον έζησε, θυμήθηκε την δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη από τους τρομοκράτες της 17 Νοέμβρη: «Η πιο δραματική του στιγμή ήταν η δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη. Εκείνη την ημέρα έζησα έναν Μητσοτάκη που ήταν ένα λιοντάρι που το είχαν πληγώσει. Η ομιλία του στην Βουλή έδειξε ότι ήταν ο ηγέτης που έβαζε πάνω από όλα την χώρα», είπε συγκινημένος μιλώντας το πρωί της Δευτέρας στον Σκάι.
Ο κύριος Πευκιανάκης επισήμανε ακόμα ότι «αυτός ο άνθρωπος που ήταν καταδικασμένος δις εις θάνατον από τους Γερμανούς, συνήψε συμφωνία και απέφυγε τον εμφύλιο στην Κρήτη, την ώρα που μαινόταν σε όλη την Ελλάδα».
«Είχε λόγο και τον τηρούσε τον λόγο του, αν σου έλεγε «ναι», ήταν «ναι», αν πίστευε πως πρέπει να σου πει «όχι», σου έλεγε ευθέως «όχι»», τόνισε.
Πικράθηκε με τον χαμό της γυναίκας του, πριν από πέντε χρόνια, Μάιο έφυγε και η Μαρίκα, είπε ο Γιάννης Πευκιανάκης και συμπλήρωσε: «Δεν μπορείτε να πιστέψετε με πόση τρυφερότητα μιλούσε ο ένας στον άλλον».
Ηθελε να πει στον λαό την αλήθεια, πίστευε πως ο πολιτικός είναι υποχρεωμένος να λέει την αλήθεια στον λαό, πρόσθεσε και τόνισε πως «ο Κυριάκος είναι ο άνθρωπος που θα συνεχίσει την πορεία του Κωνσταντίνου προς τα πάνω. Έχει αποδείξει πως μπορεί να είναι ωφέλιμος και χρήσιμος για την χώρα».
Ο
Τα πρώτα χρόνια
Γεννήθηκε στις 18 Οκτωβρίου του 1918 στη συνοικία Χαλέπα των Χανίων, στο σπίτι όπου είχε υπογραφεί η σύμβαση της Χαλέπας, η οποία παρείχε τα πρώτα δικαιώματα στους Κρήτες. Ήταν ο δευτερότοκος γιος του Κυριάκου Μητσοτάκη, βουλευτή, και της Σταυρούλας Πλουμιδάκη. Από την πλευρά του πατέρα του ήταν εγγονός του Κωστή Μητσοτάκη (1845–1898), του ιδρυτή του Κόμματος των Ξυπολήτων, κόμμα το οποίο παρέλαβε ο Ελευθέριος Βενιζέλος μετονομάζοντάς το σε Κόμμα των Φιλελευθέρων, και της Κατίγκως Βενιζέλου, αδελφής του Ελευθέριου Βενιζέλου. Εξάλλου, ήταν και ανιψιός του Αριστομένη Μητσοτάκη, και πρώτος ξάδελφος του Σοφοκλή Βενιζέλου, ενώ από την πλευρά της μητέρας του ήταν εγγονός του Χαράλαμπου Πλουμιδάκη.
Σπούδασε νομική, πολιτικές και οικονομικές επιστήμες στη Νομική Σχολή του πανεπιστημίου Αθηνών με δαπάνες από κληροδότημα που είχε ορίσει για τις σπουδές του ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Με το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου κατατάχθηκε στον ελληνικό στρατό πολεμώντας ως Έφεδρος Ανθυπολοχαγός στη Μακεδονία εναντίον της εισβολής των Γερμανών στην Ελλάδα. Την περίοδο της γερμανικής κατοχής συμμετείχε στην Αντίσταση κατά των κατακτητών ως ηγετικό στέλεχος της Εθνικής Οργάνωσης Κρήτης. Για τη δράση του αυτή φυλακίστηκε και καταδικάστηκε δύο φορές σε θάνατο από τους Γερμανούς. Κατά τη δεύτερη φυλάκιση απελευθερώθηκε μετά από ανταλλαγή Βρετανών και Γερμανών αιχμαλώτων, η οποία συμφωνήθηκε σε ανώτατο στρατιωτικό επίπεδο μεταξύ Βρετανίας και Γερμανίας. Για την αντιστασιακή του δράση τιμήθηκε το 1986 από το Βρετανικό Κοινοβούλιο.
Πρωταγωνίστησε στην πραγματοποίηση των Συμφωνιών του Θερίσσου και της Τρομάρισσας μεταξύ εθνικιστικών και αριστερών αντιστασιακών οργανώσεων, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την αποφυγή της εμφύλιας διαμάχης στην Κρήτη.
Στις εκλογές της 31ης Μαρτίου του 1946 εξελέγη βουλευτής με το Κόμμα των Φιλελευθέρων και τάχθηκε υπέρ της αβασίλευτης Δημοκρατίας. Το 1950 εξελέγη πρώτος βουλευτής Χανίων με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Σε ηλικία 32 ετών, τον Φεβρουάριο του 1951, ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του υφυπουργού Οικονομικών επί κυβερνήσεως Σοφοκλή Βενιζέλου, και στον επόμενο ανασχηματισμό, τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς, ανέλαβε τα υπουργεία Συγκοινωνιών και Δημόσιων Έργων.
Το 1955 υπερασπίστηκε τον Νίκο Καζαντζάκη στο Κοινοβούλιο, όταν αυτός διωκόταν για λόγους θρησκευτικής προκατάληψης. Έθεσε υποψηφιότητα για την ανάδειξη νέου αρχηγού του Κόμματος των Φιλελευθέρων το 1958 και ψηφίστηκε από το 1/3 των βουλευτών του κόμματος, είχε λάβει 95 ψήφους από τους οποίους περίπου οι 80 προέρχονταν από φίλους του Γ. Παπανδρέου. Αργότερα το 1960 πρωταγωνίστησε στην «Ομάδα των 10» και συμμετείχε στον νέο κεντρώο πολιτικό σχηματισμό με την ονομασία «Δημοκρατικό Κέντρο – Αγροτική Φιλελεύθερη Ένωση».
Το 1961 ο Γεώργιος Παπανδρέου και ο Σοφοκλής Βενιζέλος μαζί με πολλούς πολιτικούς του ευρύτερου κεντρώου και βενιζελικού χώρου ίδρυσαν την Ένωση Κέντρου. Την εποχή εκείνη ο Κ. Μητσοτάκης ηγήθηκε εσωκομματικής εκστρατείας για την ανάθεση της ηγεσίας του Κέντρου στον Γ. Παπανδρέου.
Αργότερα ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης εξελέγη βουλευτής της ΕΚ και συμμετείχε ενεργά στον «Ανένδοτο Αγώνα» ενώ το 1962 έκανε στη Βουλή δήλωση υπέρ της νομιμοποίησης του τότε παράνομου Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Μετά τη νίκη της Ένωσης Κέντρου το 1963, διετέλεσε υπουργός Οικονομικών στις Κυβερνήσεις του Γεωργίου Παπανδρέου το 1963 και 1964.
Παρά τη στενή συνεργασία τους ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν τον συμπεριέλαβε στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας που σχημάτισε μετά την κατάρρευση της Δικτατορίας τον Iούλιο του 1974. Στις εθνικές εκλογές του ίδιου έτους έθεσε υποψηφιότητα ως ανεξάρτητος στον νομό Χανίων χωρίς όμως επιτυχία. Στις 6 Σεπτεμβρίου 1977 ίδρυσε το κεντρώο Κόμμα Νεοφιλελευθέρων λαμβάνοντας 1,08% (2 έδρες) στις εκλογές του Νοεμβρίου του ίδιου έτους. Με το ίδιο κόμμα εξελέγη και ο Παύλος Βαρδινογιάννης.
Το επόμενο έτος προσχώρησε στη Νέα Δημοκρατία μετά την απόφαση του Καραμανλή για διεύρυνση του κόμματος στον κεντρώο χώρο, αναλαμβάνοντας το υπουργείο Συντονισμού. Το 1980 έγινε υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Γεωργίου Ράλλη έως τις εκλογές του 1981.[10] Εν συνεχεία διετέλεσε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ μέχρι το 1984. Την 1 Σεπτεμβρίου του 1984 η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας τον εξέλεξε πρόεδρο του Κόμματος σε διαδοχή του Ευάγγελου Αβέρωφ. Εκείνη τη στιγμή θεωρήθηκε ο καταλληλότερος να αντιμετωπίσει τον τότε αρχηγό του ΠΑΣΟΚ Ανδρέα Παπανδρέου λόγω της παλιάς προσωπικής τους αντιμαχίας.
Μέσα στο κλίμα πόλωσης που δημιουργήθηκε τις παραμονές των εκλογών του Ιουνίου του 1985 δημοσιεύτηκε μια φωτογραφία που παρουσίαζε τον Μητσοτάκη εν μέσω δυο Γερμανών αξιωματικών την περίοδο της κατοχής της Ελλάδας κατά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Το 2001 πράκτορες της Στάζι ομολόγησαν ότι η φωτογραφία ήταν πλαστή και είχε κατασκευαστεί στη Βουλγαρία. Τελικά τον Ιούνιο του 1985, η Νέα Δημοκρατία, υπό την ηγεσία του συγκέντρωσε ποσοστό 40,84% έναντι 45,85% του ΠΑΣΟΚ.
Η δεύτερη αυτή ήττα της ΝΔ προκάλεσε εσωκομματικές προστριβές και αμφισβήτηση του προέδρου της. Ο Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, βασικός εσωκομματικός αντίπαλος του Κ. Μητσοτάκη, μετά την επανεκλογή του δεύτερου από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ επέλεξε να αποχωρήσει από το κόμμα, ιδρύοντας τη Δημοκρατική Ανανέωση.
Η πρωθυπουργία
Στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 1989 η Νέα Δημοκρατία υπό την ηγεσία του εκλέγεται πρώτο κόμμα με ποσοστό 44,2% χωρίς να συγκεντρώσει αυτοδυναμία λόγω του εκλογικού συστήματος, το οποίο είχε αλλάξει προς το αναλογικότερο με πρωτοβουλία της τελευταίας κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης διαπραγματεύεται με την ηγεσία του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου, τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας. Ο λόγος ήταν ότι, σύμφωνα με το Σύνταγμα, τυχόν ποινικές ευθύνες Υπουργών της προηγούμενης Κυβέρνησης Παπανδρέου θα έπρεπε να διερευνηθούν και, αν διαπιστωθούν, να διωχθούν από την αμέσως επόμενη Βουλή, αλλιώς θα παραγράφονταν. Για να διευκολυνθεί ο σχηματισμός αυτής της κυβέρνησης δέχεται να μην είναι ίδιος πρωθυπουργός και προτείνει στη θέση αυτή τον βουλευτή Αθηνών, Τζανή Τζαννετάκη. Η Κυβέρνηση Τζαννετάκη ήταν η πρώτη ελληνική κυβέρνηση στην οποία συμμετείχε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας και η ευρύτερη Αριστερά. Κατά τη βουλευτική αυτή περίοδο αποφασίστηκε η παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου και Υπουργών της προηγούμενης Κυβέρνησης στο Ειδικό Δικαστήριο για το Σκάνδαλο Κοσκωτά και το Σκάνδαλο του γιουγκοσλαβικού καλαμποκιού.
Μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1989 η Νέα Δημοκρατία εκλέγεται ξανά πρώτο κόμμα, με το αυξημένο ποσοστό 46,19%, αυτή τη φορά, χωρίς όμως και πάλι να συγκεντρώσει αυτοδυναμία, με αποτέλεσμα να σχηματιστεί Οικουμενική Κυβέρνηση υπό τον καθηγητή και παλαιό Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Ξενοφώντα Ζολώτα.
Ο Κ. Μητσοτάκης ορκίστηκε πρωθυπουργός το 1990 μετά τη νίκη της ΝΔ στην τρίτη συνεχόμενη εκλογική αναμέτρηση με ποσοστό 46,88%. Η κυβέρνηση παρά την σημαντική πλειοψηφία στο εκλογικό σώμα δεν κατόρθωσε να αποσπάσει απόλυτη πλειοψηφία στη βουλή με 150 έδρες. Με τη στήριξη του βουλευτή της Δημοκρατικής Ανανέωσης Θεόδωρου Κατσίκη (ο Κωστής Στεφανόπουλος δεν είχε καταφέρει να εκλεγεί βουλευτής) απέκτησε τη δεδηλωμένη και ορκίστηκε πρωθυπουργός. Αργότερα ο Θεόδωρος Κατσίκης προσχώρησε στη Νέα Δημοκρατία και μαζί με ακόμα μια έδρα που του επιδικάστηκε από το εκλογοδικείο η κοινοβουλευτική του δύναμη ανήλθε στις 152 έδρες. Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του προσπάθησε να εφαρμόσει την νεοφιλελεύθερη ατζέντα. Έτσι, προώθησε διαρθρωτικές αλλαγές με σκοπό τη μείωση του δημόσιου τομέα, γεγονός που προκάλεσε οξείες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και συνδικαλιστικών φορέων. Επίσης προσπάθησε να εφαρμόσει πρόγραμμα απορρύθμισης της οικονομίας από διοικητικούς περιορισμούς και κυβερνητικές παρεμβάσεις κάτι που οδήγησε στην απελευθέρωση του ωραρίου και της κίνησης κεφαλαίων. Επίσης, κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργικής του θητείας υπογράφηκε η σύμβαση για το αθηναϊκό μετρό, οι συμβάσεις για την κινητή τηλεφωνία. Η απόφαση για μετοχοποίηση του ΟΤΕ καθώς και η ιδιωτικοποίηση της ΑΓΕΤ – Ηρακλής προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της αντιπολίτευσης.
Το 1992 η κυβέρνηση σύναψε συμφωνία με τον τέως Βασιλιά Κωνσταντίνο, η οποία προέβλεπε την απόδοση στο ελληνικό κράτος του μεγαλύτερου μέρους της, επικαλούμενης, «Βασιλικής Περιουσίας». Στην εξωτερική πολιτική η αρχή της διακυβέρνησης του Κ. Μητσοτάκη συνέπεσε με την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων της Ανατολικής Ευρώπης και την αρχή της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας. Ο ίδιος αναλαμβάνοντας διεθνείς πρωτοβουλίες, με κορυφαία τη Διάσκεψη της Βουλιαγμένης υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, επιχείρησε την αποτροπή της διάλυσης της ενιαίας ομοσπονδίας της Γιουγκοσλαβίας. Παράλληλα, πέτυχε την εξομάλυνση των σχέσεων Ελλάδας – ΗΠΑ
