Police-Voice blog ➤
Το ζήτημα του τραυματισμού αστυνομικών από σκύλο, πυροδότησε μια σειρά από σηζητήσεις και κατάθεση απόψεων αναφορικά με το αν θα έπρεπε ή όχι ν' αντιδράσουν με πυροβολισμούς οι αστυνομικοί. Γι αυτό το λόγο, επιλέξαμε ν' αποταθούμε στον πλέον ειδικό, στον δικηγόρο κ. Γιώργο Μαρή, ειδικό σε θέμα οπλοχρησίας, ο οποίος εξηγεί τα όρια και τα περιθώρια του νόμου.
"Ο νόμος 3169/2003 για την χρήση όπλων απο αστυνομικούς ειναι
σαφής παρότι η συγκεκριμένη περίπτωση επίθεσης σκύλου σπάνια: επιτρέπεται λοιπόν ο πυροβολισμός από τον Αστυνομικό ( και απο τον Λιμενικό σύμφωνα με τον κανονισμό 68/2004) "κατά πραγμάτων" . Πρόκειται για κοινή σε όλες σχεδόν τις νομοθεσίες του κόσμου πρόβλεψη, όπου "πράγματα" θεωρούνται κυρίως τα σκυλιά που στρέφονται εναντίον αστυνομικών,τα αυτοκίνητα που οδηγούνται επιθετικά κατά αστυνομικών καθώς και τα σκάφη με τα οποία γίνεται προσπάθεια εμβολισμού σκάφους, συνήθως κατά του Λιμενικού.
Η τελευταία περίπτωση, δηλαδή οι προσπάθειες εμβολισμού σκαφών του ΛΣ από κακοποιούς και λαθροδιακινητές δυστυχώς έχουν πληθύνει τελευταία στο Αιγαίο ( περιπτώσεις Χίου και Κω) φέρνοντας σε δεινή θέση το ΛΣ που όμως τις αντιμετωπίζει με αποφασιστικότητα αλλά και κάνοντας νόμιμη χρήση των όπλων του, τουλάχιστον στα μέχρι σήμερα περιστατικά. Τα σκυλιά, τα αυτοκίνητα και τα σκάφη στις ανωτέρω περιπτώσεις ειναι μέσα επίθεσης κατά Αστυνομικών και Λιμενικών και αντιμετωπίζονται ως οιονεί οπλα.
Συγκεκριμένα για την περίπτωση της επίθεσης αστυνομικού από σκύλο, ο νόμος (Ν 3169/2003) ειναι σαφής στο αρθρο 3 παρ.4 του Ν 3169/2003: "..ο πυροβολισμός κατά πραγμάτων επιτρέπεται,ιδίως σε περιπτώσεις κινδύνου από ζώο...εφόσον έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα,ώστε να μην πληγεί άνθρωπος από αστοχία ή εξοστρακισμό του βλήματος".
Με λίγα λόγια, οι αστυνομικοί μπορούν να πυροβολήσουν το σκυλί που τους επιτίθεται και μάλιστα επιτίθεται με εντολή του αφεντικού του, φτάνει να συνεκτιμήσουν ( σε χρόνο ταχύτητας φωτός βεβαίως) όλα τα δεδομένα της συγκεκριμένης περίπτωσης βολής: ανένδοτες επιφάνειες ( πχ άσφαλτος ή τσιμέντο) όπου μπορεί το βλήμα να εποστρακισθεί (αυτός ειναι ο σωστότερος όρος κι οχι " εξοστρακισθεί" που αφορά τις εξορίες της αρχαίας Ελλάδας επι Κλεισθένους και οχι τα βλήματα) ,παριστάμενοι που μπορεί να χτυπηθούν από υπερδιάτρηση στόχου, κλειστοί χώροι με παιδιά κλπ.
Αν πυροβολήσεις το σκυλί από το οποίο κινδυνεύει η ζωή σου και δεν σου " κάτσει" η όλη φάση, πας κατηγορούμενος γιατι μετά θα σου πουν "ότι δεν είχες λάβει τα απαραίτητα μέτρα". Όπως ξέρουμε ολοι, το να είσαι αστυνομικός ή λιμενικός στην Ελλάδα είναι Ρώσικη ρουλέτα. Το οπλο το κατέχεις,αλλά δύσκολα "την βγάζεις καθαρή" αν πυροβολήσεις, ακόμα και "δικαιολογημένα", τουλάχιστον με τις συνθήκες που θα σε δικαιολογούσαν οι νομοθεσίες όλων των άλλων χωρών του κόσμου αν ήσουν εκει Αστυνομικός ή Λιμενικός. Να θυμόμαστε ότι πριν τη χρήση όπλου ο νόμος δικαίως απαιτεί να έχουμε εξαντλήσει - κατά το δυνατόν - όλα τα ηπιότερα μέσα,δηλαδή να έχουμε προσπαθήσει ωστε το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα να μπορεί να επιτευχθεί με άλλο λιγότερο επαχθές μέτρο.
Μεταξύ της προσβολής του εννόμου αγαθού και του επιδιωκόμενου σκοπού πρέπει να υπάρχει σχέση αναλογίας. Πρόκειται για την αρχή της αναλογικότητας που ισχύει στις αντίστοιχες νομοθεσίες όλης της Ευρώπης και κρίνεται ανάλογα με την καθε περίπτωση. Άλλο να σου "επιτίθεται" ενα κανίς με κουδουνάκι στο λαιμό που μπορείς να το αντιμετωπίσεις με ενα μαξιλάρι καί άλλο ενα πίτ μπούλ σε διάδρομο που δεν μπορείς να διαφύγεις η να το αποφύγεις προσωρινά και να το περιορίσεις σε ελεγχόμενο χώρο αμέσως μετά. Η ενα σκυλί που εχει ήδη φάει τις σάρκες δυο συναδέλφων σου.
Παρεμπιπτόντως, να η ανάγκη επιτέλους να επιτραπεί η χρήση χημικού σπρέι από αστυνομικούς, κάτι που επιτρέπεται σε όλες τις αστυνομίες του κόσμου για την κλιμάκωση της αμυνάς τους ή της καθε αναγκαίας αστυνομικής επέμβασης κατά ανθρώπου ή ζώου. Η κατοχή και χρήση σπρέι απο λιμενικούς εχει προβλεφθεί στον κανονισμό 68, οχι με ξεκάθαρο ειναι η αλήθεια τρόπο, αλλά ευτυχώς υπάρχουν μια ή δυο δικαστικές αποφάσεις ( νομολογία) που το ξεκαθαρίζουν. Δεν ειναι όλα τα σπρέι κατάλληλα ( πχ πελαργονικό οξύ) για αντιμετώπιση σκύλων αλλά καποια κάπως νεότερα ειναι(πιπέρι).
Ειναι χαρακτηριστική η περίπτωση Λιμενικού των ΚΕΑ, του Αγγελου Σ. ο οποίος προς ετών έσωσε την ζωή ενός παιδιού στο οποίο επετέθη σκύλος που ειχε ξεφύγει από την επιτήρηση του αμελούς αφεντικού του, γνωστού ηθοποιού. Ο λιμενικός έβγαλε το οπλο του ψύχραιμα, ενώ ο σκύλος ειχε ήδη αρπάξει το αριστερό του χέρι και λίγο πριν τραβήξει την σκανδάλη συνέβη το " θαύμα": ο σκύλος βλέποντας το οπλο υποχώρησε, λες και κατάλαβε τι θα επακολουθούσε, αλλά ξαφνικά εμφανίστηκε το "αφεντικό" που αντί να απολογηθεί και να ζητάει συγγνώμες, επετέθη φραστικά στον Λιμενικό και αμέσως μετά πήγε και τον μήνυσε γιατί απείλησε λέει το σκύλο του! Όλα αυτά ακούγονται ίσως θλιβερά ή και αστεία, αλλά στην πραγματικότητα αποκαλύπτουν την κουλτούρα αντιμετώπισης από πολίτες και πολιτεία του ένστολου στην Ελλάδα: Πρόκειται για έναν εκ προοιμίου, εν δυνάμει κατηγορούμενο και συχνά αδίκως ένοχο , από την στιγμή και μόνο που αγγίζει την λαβή του όπλου του στη θήκη. Η κουλτούρα αυτή περνάει και στην νομοθεσία, που ουσιαστικά τον "αφοπλίζει" παρότι η πολιτεία μόνο τυπικά τον εξοπλίζει. Περαστικά στους 3 Αστυνομικούς."
Ο κ. Γιώργος Μαρής είναι δικηγόρος που έχει διατελέσει νομικός σύμβουλος στα υπουργεία Εμπορικής Ναυτιλίας και Δημόσιας Τάξης
Σέβομαι απόλυτα την άποψη του διακεκριμένου νομικού, όμως θέλω να επισημάνω 2 πράγματα. Το πρώτο είναι ο πυροβολισμός εναντίον οχήματος (αυτ/του ή σκάφους), όπου προβλέπεται ειδικότερα από το νόμο 3169/03 ότι δηλαδή πυροβολισμός κατά οχήματος που ενέχει τον κίνδυνο τραυματισμού επιβαίνοντος προσώπου επιτρέπεται μόνο υπό τις προϋποθέσεις που επιτρέπεται και ο πυροβολισμός ακινητοποίησης, πρέπει δηλαδή να συντρέχουν πραγματικά περιστατικά που περιγράφονται ακριβώς από τις διατάξεις που προβλέπουν τον πυροβολισμό ακινητοποίησης, που φυσικά υπό προϋποθέσεις είναι και η επίθεση με όχημα εναντίον προσώπου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην περίπτωση αυτή ο νόμος δέχεται προφανώς ότι τα άτομα που επιβαίνουν σε ένα όχημα συμπράττουν και γι αυτό δέχεται το ενδεχόμενο τραυματισμού επιβαίνοντος προσώπου, έστω κι αν δεν είναι το τραυματισθέν άτομο που παρουσιάζει την έκνομη συμπεριφορά. Για τον ίδιο σκοπό ο ίδιος νόμος ξεχωρίζει και απαγορεύει ρητά, στη συνέχεια, τον πυροβολισμό εναντίον προσώπου που τρέπεται σε φυγή όταν καλείται να υποστεί νόμιμο έλεγχο, γιατί σ' αυτή την περίπτωση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις πυροβολισμού ακινητοποίησης. Άρα κατά την άποψή μου, ναι μεν πλασάρεται ως πυροβολισμός κατά πραγμάτων αυτός κατά οχήματος, αλλά ουσιαστικά είναι πυροβολισμός ακινητοποίησης αφού ενέχει τον κίνδυνο τραυματισμού επιβαίνοντος προσώπου. Κάθε φορά κρίνεται εκ του αποτελέσματος του πυροβολισμού.
Στο αποτέλεσμα του πυροβολισμού βασίζεται από κει και πέρα όμως και όλη η φιλοσοφία του νόμου αφού η διάκριση των πυροβολισμών γίνεται μ' αυτόν τον τρόπο. (ακινητοποίησης = μη ζωτικά σημεία και ιδίως κάτω άκρα, εξουδετέρωσης = πλήξη ανθρώπου και πιθανολογείται ακόμα και ο θάνατός του) κι έρχομαι στο 2 θέμα που είναι η εκπαίδευση των αστυνομικών - λιμενικών στη χρήση των όπλων. Θεωρώ κατ' αρχήν ότι ο νόμος είναι καλός με την έννοια ότι βάζει πολλά πράγματα στη θέση τους και καθορίζει αν μη τι άλλο το πλαίσιο λειτουργίας του αστυνομικού βάσει των συνταγματικών επιταγών, που είναι απολύτως αναγκαίο, κατανοητό και απαιτητό για την προστασία του αστυνομικού - λιμενικού αλλά και της ίδιας της κοινωνίας.
Η δυσκολία του νόμου είναι αφ' ενός ότι απευθύνεται σε έναν αστυνομικό - λιμενικό που έχει κατανοήσει απόλυτα τις διατάξεις του και έχει ξεκαθαρίσει μέσα στο μυαλό του τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να κάνει χρήση του όπλου του και τις βασικές διαφορές μεταξύ των απαιτήσεων του νόμου για τους διαφορετικούς πυροβολισμούς. Αφ' ετέρου ο νόμος θέλει τον αστυνομικό - λιμενικό να μπορεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να επιλέξει το είδος του πυροβολισμού που πρέπει να εκτελέσει και το πιο δύσκολο απ' όλα είναι τελικά η εκτέλεση του ίδιου του πυροβολισμού.
Εξηγώ ότι το να πετύχεις τα κάτω άκρα κάποιου ο οποίος μένει ακίνητος από την απόσταση των 7 μέτρων που είναι ο μέσος όρος των μέτρων ένοπλης αντιπαράθεσης τουλάχιστον για τους αστυνομικούς και υπό το στρες που σου προκαλεί η ένοπλη επίθεση, είναι πρακτικά ακατόρθωτο για το μέσο Έλληνα αστυνομικό, πόσο μάλλον όταν ο επιτιθέμενος κινείται στο χώρο. Αυτό συμβαίνει γιατί η εκπαίδευση των αστυνομικών τουλάχιστον μέχρι σήμερα δεν διδάσκει στην πράξη πυροβολισμό ακινητοποίησης και όλοι οι πυροβολισμοί που γίνονται κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης είναι στο ύψος των ματιών του εκπαιδευόμενου που είναι στην καλύτερη περίπτωση στο στήθος του επιτιθέμενου. Άρα από συνήθεια και μόνο, όταν ένας αστυνομικός - λιμενικός αποφασίσει ότι σε ένα πραγματικό περιστατικό υφίστανται οι προϋποθέσεις πυροβολισμού και αποφασίσει να εκτελέσει τον πυροβολισμό αυτό, θα πυροβολήσει αναγκαστικά στο ύψος των ματιών του, γιατί αυτό έχει συνηθίσει να κάνει και είναι θέμα τύχης από κει και πέρα ο πυροβολισμός αυτός να είναι τελικά σύννομος.
Διευκρινίζεται ότι η παραπάνω άποψη είναι προσωπική και δεν έχει σαν σκοπό να θίξει κάποιον ή κάτι, αλλά να γίνει εφαλτήριο για συζήτηση.
Ο νομος περι οπλων δεν ειναι ξεκαθαρος διοτι δεν ξεκαθαριζει για το ποια ειναι η κατασταση κινδυνου που επιτρεπαι στον Ελληνα αστυνομικο να κανει χρηση του οπλου..Αν για παραδειγμα επιτεθει καποιος με μαχαιρι σε αστυνομικο,η ρηση του οπλου επιτρεπεται στο ποδι και στο 1 μετρο ενω εχει αποδειχθει οτι ο επιτειθεμενος με το μαχαιρι εχει το πλεονεκτημα ακομη και στα 8 μετρα..Μπορω να αναφερω πολλες τετοιες περιπτωσεις.Ο Ελληνα αστυνομικος ειναι ο μονος αστυνομικος στην ευρωπη που εχει το μειονεκτημα οταν δεχεται επιθεση...
Διαγραφή